Nogmaals: Melatonine

Uit Hoofdzaken 2/1997:

Dr. M.G Smits

In Hoofdzaken 1/1997 stond een artikel waarin gesuggereerd werd dat melatonine zinvol kan zijn bij patiënten met migraine en een delayed sleep phase syndroom (uitgestelde slaap phase syndroom: laat inslapen, met moeite 's morgens wakker worden en in het weekend graag lang uitslapen). Melatonine is in staat gebleken bet bioritme te verschuiven. De richting waarheen (naar een eerder of naar een later tijdstip) is afhankelijk van het tijdstip waarop het lichaam zelf melatonine produceert.

Naar aanleiding hiervan vroegen lezers waar melatonine te krijgen is. Melatonine is van September 1995 tot april 1996 vrij (bij de drogist) verkrijgbaar geweest, omdat het beschouwd werd als een voedingssupplement. De Inspectie voor de Volksgezondheid heeft (mijns inziens volkomen terecht) de vrije verkoop verboden omdat melatonine een geneesmiddel is. Melatonine is als geneesmiddel in Nederland niet geregistreerd. Het is op doktersrecept (met een zogenaamde bewustzijnsverklaring) bij de apotheek verkrijgbaar. Een reformhuis of drogist die melatonine verkoopt is dus mijns inziens zwaar in overtreding.

Ernstige bijwerkingen van melatonine zijn nooit gemeld. Er komen in de medische vakliteratuur steeds meer publicaties waarin gewaarschuwd wordt tegen het lukraak gebruik van melatonine. Indien melatonine op het verkeerde moment ingenomen wordt, kan een averechts effect het gevolg zijn. Gelukkig kan melatonine tegenwoordig in speeksel gemeten worden. Daardoor is het eenvoudig om te bepalen op welk moment de eigen melatonine-productie op gang komt en op welk tijdstip een tablet of capsule melatonine ingenomen moet worden.

Melatonine-onderzoek

In Hoofdzaken 1997/1 stond het artikel "Migraine en storingen in het bioritme", een samenvatting van een voordracht die in 1995 werd gehouden voor migraineonderzoekers van de Anglo-Dutch Migraine Association. Het artikel beschreef twee patiënten, die naast ernstige migraine ook een stoornis van hun slaap-waak ritme hadden, het zgn. delayed sleep phase syndroom (DSPS - uitgestelde slaapfase syndroom). De twee migrainepatiënten kregen een behandeling met melatonine. Dit had niet alleen tot gevolg dat hun slaap-waak ritme naar een eerder tijdstip verschoof en zij overdag veel uitgeruster warm, maar ook dat hun migraine verdween. Inmiddels zijn door ons een tiental patienten, die verschillende vormen van hoofdpijn hadden en tevens DSPS, succesvol behandeld met melatonine.

Er zijn twee verklaringen voor het positieve effect van melatonine. Ten eerste kan het zijn, dat de pijndrempel omhoog gaat als mensen zich overdag beter, uitgeruster voelen. Een andere mogelijkheid is dat melatonine een positieve invloed heeft op melatonine-receptoren in de bloedvaten van de hersenen; receptoren, die ook te maken hebben met het ontstaan van hoofdpijn.

Dr. M.G. Smits is neuroloog verbonden aan de polikliniek slaapstoornissen van het Ziekenhuis 'de Gelderse Vallei' te Ede.

Uit Hoofdzaken, het blad van de Nederlandse Vereniging van Hoofdpijnpatiënten

Terug naar Medisch

Terug naar de Migrainerubriek